Zeytin Meyvesi Sineği

Zeytin Meyvesi Sineği

Zeytin Meyvesi Sineği (OLİVE FRUIT FLY) Tıkla

Bilim dünyasında Latince "Bactrocera Oleae" adıyla bilinen Zeytin Meyvesi Sineği zararlısı meyve sineği zararlıları arasında Dacinae adlı sinek ailesindendir. Meyve üzerine bırakıldıktan sonra iki üç günde larva kurtçuk dönemi başlar, 10-13 günde kurtçuk dönemini tamamlar ve 10 gün sürecek ergenlik dönemine geçer. Bu süreç Sonbaharda 10 gün yumurta,20 gün larva dönemi sürer. Ergenlik dönemleri kışın dört yazın beş ay sürer. Ergen bir Zeytin Meyvesi Sineği yaz ve sonbaharda olmak üzere günde 10 ile 20 yumurta yapar. Sinekler özellikle 30C-32C sıcaklıklar arasında etkilidir. 19-32C derecelerin altında ve üstünde ölümleri artar ve üremeleri azalır.

Meyve üzerine bırakılan Sinek yumurtası

Larvalar-Kurtçuklar

Yetişkin Zeytin Meyvesi Sineği

Bu sinekler yumurtalarını zeytin meyvesinin üstüne bırakır, yumurtalarda oluşan larva-kurtçuk halindeki yavru sinekler zeytin meyvesini de delip içine girerler zeytin ile beslenerek büyürler. Böylece zeytin de kullanılmaz hale gelir.

1998 yılına kadar bu sinek Amerika Birleşik Devletlerince tespit edilmemişti. Zeytin meyvesi Sineğinin Kanarya Adaları, Akdeniz çevresi merkezli Güney Avrupa, Güney Afrika, Hindistan, Batı Asya coğrafyalarında yaşadığı bilinmektedir.
Bu bilgilerin de gösterdiği gibi ülkemizde de yeni değildir.

Aşağıdaki metin alıntıdır. Kaynağı ikinci linktedir;

Aşağıdaki alıntı metinde en başta önerilen zehir olan Deltamethrinin uygulanmasından önce sineklerin verdiği zarar %10 iken uygulama sonrası kaybın %20'ye çıktığını iddia eden üretici bir önceki yazımda adını verdiğim Yurdaer'dir. 

ÖNEMLİ ZEYTİN ZARARLILARI ve MÜCADELESİ

1-ZEYTİN SİNEĞİ
Zeytin sineği, çoğunlukla kışı toprakta geçirir, Haziran’dan itibaren topraktan çıkmaya başlar. Haziran sonlarında çiftleşen dişiler, öncelikle iri, erken olgunlaşan zeytin meyvelerine, 200-250 yumurta bırakır. Tariş zeytin bölgelerinde yılda 3-5 nesil vermektedir. Yumurta bırakılan yer, 1-2 gün sonra koyu kahverengine dönüşür, buna “vuruk” denir. Ancak hava sıcaklığı 35°C’yi geçtiğinde ergin sineklerin yumurta koyamadığı da bilinen bir gerçektir.

Yumurtadan çıkan kurt (larva), meyve etinde galeriler açarak beslenir ve meyvelerin çürüyerek dökülmesine, zeytinyağı randımanının düşmesine, yağın asitliğinin yükselmesine dolayısıyla verim ve kalite kaybına neden olur. Gerekli mücadelenin yapılmaması halinde yıllara göre değişmekle birlikte verim-kalite kaybı, sofralık ve yağlık zeytinlerde %30-%70 oranında gerçekleşebilir.

Zeytin Sineğine karşı başlıca mücadele yöntemleri:

a) Kültürel önlemler
Erken hasat zeytin sineğinin, sonbahardaki yoğun zararının kısmen azaltmaktadır. Hasat başlangıcında öncelikle kuru dip, kaba dip tabir edilen yere dökülmüş zeytinler toplanmalı ve sağlam zeytinlerle karıştırılmadan sıkılmalıdır.

b) Kimyasal mücadele
Yöremizde üretilen zeytinlerin önemli bir kısmının salamuralık olarak ta değerlendirildiği göz önünde tutularak yapılan sayımlarda %1 vuruk saptandığında, yer aletleri ile kaplama veya zehirli yem kısmi ilaçlamasına başlanmalıdır.

Etkili Madde Adı ve Oranı		Doz Cezbedici+ilaç/ 100 lt su
Öncelikli olarak tavsiye edilenler				Mücadele Yöntemi
Feromon, %0.01+ Deltamethrin, %0.0187	- Orta büyüklükteki ağaçlardan oluşan yeknesak zeytin bahçelerinde, iki ağaca bir tuzak, - Büyük taçlı ağaçlardan oluşan bahçelerde ve yeknesak olmayan bahçelerde, her ağaca bir tuzak asılır.		Kitlesel Mücadele Tuzağı
Hidrolize protein, 850 g/l + Malathion, %25	4 litre + 4,5 kg		Zehirli yem kısmi ilaçlama
Hidrolize protein, 850 g/l + Fenthion, 525 g/l	1 litre + 500 ml		Zehirli yem kısmi ilaçlama
Beta Cyfluthrin, 25 g/l(Örn: Bulldock EC 25)	30 ml		Kaplama ilaçlama
İkinci derecede tavsiye edilenler	ilaç/100ltsu
Formothion, 336 g/l(Örn: Anthion-33)	150 ml		Kaplama ilaçlama
Dimethoate 400 g/l(Örn: Rogor, Poligor)	100 ml		Kaplama ilaçlama
Cyfluthrin, 50 g/l(Örn: Bayrtroid EC 50)	30 ml		Kaplama ilaçlama
Deltamethrin, 25 g/l(Örn: Decis EC 2.5)	25 ml		Kaplama ilaçlama
Deltamethrin, 120 g/l(Örn: Patriot 12 EC)	5.5 ml		Kaplama ilaçlama
Fenthion, 525 g/l(Örn: Lebaycide)	100 ml		Kaplama ilaçlama
Trichlorfon, %80(Örn: Dipterex SP 80)	125 g		Kaplama ilaçlama

Tablo 2: Zeytin Sineği Mücadelesinde Kullanılan İlaçlar, Dozları ve Mücadele Şekli

c) Kitlesel Tuzakla Mücadele: Son yıllarda özellikle alet-ekipmanların giremediği, uçakla ilaçlamanın yapılmadığı ve organik üretim yapılan alanlarda kapama bahçeler oluşturularak yapılan bir mücadele yöntemidir. Bu mücadele şeklinin uygulanacağı kapama bahçelerde ağaç sayısının en az 1000-1500 adet olması gerekir. Bu sayının altında ağaçta yapılacak mücadele yarar yerine zarar oluşturur. Zeytin Sineği’ne karşı ülkemizde ruhsatlı olan tek kitlesel tuzak Eko-trap’tır. Bu tuzak, içeriğindeki cezbediciler sayesinde ortamda bulunan zeytin sineklerini üzerine çekerek öldürür. Bunun yanında özellikle maliyet yönüyle daha ekonomik olan ve İspanya gibi zeytincilikte ileri ülkelerde de kullanılan ve hazırlanması son derece kolay olan “OLİPE” adı verilen plastik şişelerle yapılan bir tuzaklama yöntemi daha mevcuttur. Bu tuzak aşağıda gösterildiği gibi hazırlanır ve ağaçların güney tarafına gölgede kalacak ve her ağaca 1 şişe gelecek şekilde asılır. Şişelerin asılması işlemine Temmuz ayında başlanır ve yaz boyunca belirli periyotlarda şişeler kontrol edilerek içerindeki eriyiğin bitmemesine dikkat edilir. Bu yöntem Teknik Danışmanlığımız elemanlarınca 2005-2006 üretim sezonunda Küçükkuyu yöremizdeki organik üretim alanlarında denenmiş ve başarılı olunmuştur. Kitlesel tuzaklama yöntemleri kesinlikle küçük bahçelerde uygulanmamalıdır.

Kısaltarak Türkçeye çeviren, derleyen ve yazan
Alaeddin Yavuz
keykubat /adilyargic/ adilyargicc

13 Kasım 2013Kaynaklar:  http://en.wikipedia.org/wiki/Olive_fruit_fly
http://www.tariszeytinyagi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=25&Itemid=25