AVRUPA TARIHI 1410-1890

AVRUPA TARİHİ 1410-1890

Bu bilgiler tercümedir.Kronolojik bilgiler içerir.Türk Milletine ve insanlığa hediyemdir.
1410 Tannenburg Savaşı Polonya ve Litvanyalılar 15 Temmuz 1410'da Tannenburg'ta Alman şovalyelerini bozguna uğrattılar.1411'de imzalanan Thorn (diken) Antlaşmasına göre zaferlerine rağmen Polonyalılar denize girme hakkını kazanmayı başaramadılar.

1420 Troyes Antlaşması.İngiltere Kralı V.Henry ile Fransa Kralı Filip arasında 25 Ekim 1415 de Agincourt savaşının ardından yapılır.İngiliz Kralı V.Henry Fransa ve İngiltere'nin Kralı ilan edilir.Henry,Loıre'ye kadar bütün toprakları işgal eder.

1422 İngiltere Fransa ile tekrar savaşa karar verir.Ağustos 1423'de Fransız ve İskoç ordularına karşı çocuk Kral Naibi VI.Henry adına hareket eden John Plantagent komutasındaki İngilizler kesin bir zafer kazanırlar.

1492 02 Ocak'ında son Müslüman Krallığı olan Granada Ferdinand ve İsabella'ya teslim oldu.Faslılar İspanya'dan sürüldü.

1492 31 Ocak'ta İspanya Yahudileri sürgüne gönderdi.Yahudilerin bir kısmı Haç'ı kabul ederek kaldılar.100.000 kadar Yahudi Osmanlı İmparatorluğuna yola çıktı bazıları da Portekiz'de kaldılar.

1492 İspanya Kraliçesi İsabella tarafından mali olarak desteklenen Kristof Kolomb yolculuğuna çıktı.Amacı batıya doğru yelken açarak doğya yeni bir yol bulmaktı.03.Ağustos 1492'de yelken açan Kolomb Santa Maria bayrak gemisi ve 52 adamı ileydi.Ekimde 12.ülke göründü.

1493 Kolomb,canlı bir Kızılderili ve alışılmadık nesnelerle İspanya'ya geri döndüğünde Kraliçe İsabella ona büyük ayrıcalıklar verdi.1500 adam ile 17 gemi daha emrine vererek onu geri gönderdi ve yeni bulunan ülkenin Valiliğini de verdi.

1494 Eylülünde Fransa Kralı VIII. Charles İtalya ile savaşa başlar.Şubat 1495'de Napoli Charles'a teslim olur.Geçici olarak Napoli Kralı olur.VI.Aleksander Fransızları İtalya'dan kovmak için İspanya ile bir kutsal ittifak hazırlar.Temmuz 1495'de Fransa Fornovo Savaşı ile İtalya'yı terke zorlanır ve Charles savaşı kaybederek İtalya'yı terk eder.

1494 Tordesillas Antlaşması.Dünyayı Portekiz ve İspanya arasında ikiye bölen antlaşmadır. İspanyollar dünyanın batısını,Portekizliler de doğusunu almıştı.Bu antlaşma,Brezilya hariç yeni dünyanın tümünü İspanya'ya verirken Portekiz'e de Afrika'yı veriyordu.

1498 Vasco de Gama yeni keşiflerle ortaya çıkan Ümit Burnunu dolaşarak Hindistan yolculuğuna yelken açar.Portekiz'li kaşif Vasco De Gama Hindistan'a 1498'de ulaşır.

1498 Colomb'un Yeni Dünya'ya üçüncü yolculuğu.Yolculuğu sırasında Trinidad'ı ve görünüşte ilave olrak da Güney Amerika'ya ayak basar.

1501 Fransa Kralı XII Louıs Kuzey İtalya'yı fetheder.Papa VI.Aleksander tarafından Napoli Kralı ilan edilir.Alman Kralı I.Maksimillian arasında yaptıkları antlaşma gereğince de Almanya Fransa'nın Kuzey İtalya'yı fethini tanır.

1504 İspanya Karalı Aragon'lu Ferdinand Fransız kuvvetlerinin Gaeta'da teslim olması ile Napoli'nin fethini tamamlar.Lyon antlaşması Fransa'nın Kuzey İtalya'da İspanya'nın da Güney İtalya'da kontrollerini sürdürmesini sağladı.

1513 Spurs Savaşı.Ağustos ayında meydana gelen savaşta Fransız kuvvetlerinin atlarını mahmuzlayarak kaçmasından adını alır.Savaş Guinagate çukurunda Fransa ile Kutsal Roma İmparatoru Mksimillianİngiltere Kralı VIII.Henry kuvvetleri arasında olur.Fransız Bozgunu, XII. Louıs'in İtalya işgalini ve Milan'ı bırakmaya zorlamıştır.

1517'de Martın Luther'in Wittenberg Katedralinde ilk kez Katolik Hıristiyanlığı eleştirmesi ve Protestan inancını açıklamasının ardından geçen yıllar içinde Avrupa halkları arasında bu inancın kabul görmesi ile Katolik ve Ortotdoks olan Hıristiyanlık mezheplerine üçüncü bir mezhebin eklenmesi ile sonuçlanmıştır.

Katolik Kilisesine bir başkaldırı olan bu hareketler de sebebpsiz değildir.1534'de İngiltere Kralı VIII.Henry'inin Katrin ile evliliğinin Roma Kilisesince iptali üzerine Vatikan-İngiltere arasında bağlar kesilir ve VIII.Henry ülkesinde bütün ruhban sınıfını kendisinin atayacağını belirtir.
Protestanlığın yayılması ile Avrupa halkları arasında beliren uyuşmazlıklar büyüyerek 01.Mart 1562'de İngiltere Kraliçesi Elizabet'in de desteğini alan Huguenot olarak bilinen Fransız Protestanları ile Fransız Katoliklerinin arasında başlayan ve bir yıl süren mezhep savaşı, yüzyıl savaşlarına dönüşmüş ve 1789 Fransız Devrimine kadar sürmüştür.

1519 10 Ağustos'ta Portekizli gemici Magellan dünyayı dolaşmak üzere Seville'den 5 gemilik donanması ile keşif yolculuğuna çıkar.Şimdi kendi adını taşıyan boğazdan geçerek Güney Amerika'nın rotasını bulur.Kürenin etrafını dolaşmasından sonra 1522'de Magellan Pasifik'te ölür.Teğmeni ve 18 askeri göeri dönmeyi başarır.

1524 Almanya'da köylü isyanı.Güney Almanya köylüleri toplumsal yenilikler yapılmasına kadar uzanan Luther'cilerin dini reform yapma çağrılarına dikkat çekerler.Muhlhausen'de yerel hükümeti devirerek serfliğe (toprak köleliğine),feodal vergilere ve aşar vergisine son verilmesini isterler.Çıkan isyanlarda 100 ile 150 bin arasında köylü öldürülür.Sadece 5000 tanesi Alman Prensi Filip'in ordusu tarafından katledildiği isyan 14 Mayıs 1525'de sona erer.İsyanın lideri Thomas Muntzer başı kesilerek öldürülür.

1532 Osmanlı'ların Macaristan'ı fethi.Osmanlı kuvvetleri Kanuni Sultan Süleyman komutasında Macaristan'ı feth ederek Viyana'ya doğru yürüdüler.V.Charles ve protestan birliği tarafından durduruldu.Protestan Birliği ve V.Charles,protestanların dini ibadetlerini özgürce uygulamalarına izin veren Nuremberg barışı sonucunda aralarında birleşmişlerdi.

1533 Kanuni S.Süleyman ile I.Ferdinand arasındaki antlaşma ile Macaristan bölünür.Antlaşma şartlarına göre Ferdinand kutsal Roma İmparatorunun kardeşidir.Joan Zapoya Süleyman'ın kuklası olarak Macaristan'ın kalan kısmını yönetti.

12 Temmuz 1588'de İngilizlerin muhteşem İspanyol Armadasını beş günlük bir deniz savaşından sonra yenmesi ile okyanuslarda başlayan İngiliz hükümranlığı dünyanın yeni yapılanmasının İngilizlerin elleri ile gerçekleşeceğine dair en önemli işaretlerden birisidir.

Diğer yandan keşifler ve yeni edinilen sömürgelerde halktan kişilerin aşırı zenginleşerek kendilerini kraliyet ve aristokrasiye kabul çabaları da görülmektedir. Bunlar 1605'de Gunpowder Plot (Barut Komplosu) adıyla bilinen Roma Papalığının da desteğini alan Katolik bir grubun Kral James'i öldürüp parlamentoyu havaya uçurma planları da bu müteşebbislerin tutuklanmaya direnişleri sırasında öldürülmeleri,yakalalanların da idam edilmeleri ile son bulur.
1618'de Prag'da başlayan Katolik,Protestan ve Calvinist mezhepleri arasında başlayan anlaşmazlıklar da büyüyerek 1648'de yapılan Vestpalya Antlaşması ile son bulacak ve 30 Yıl Savaşları adı ile tarihe geçecektir.

1642-48 arasında İngiliz Sivil Savaşları olarak bilinen 6 yıllık iç savaş da Kral I.Charles'in Kiliselerde sık sık ayinler düzenlemesi ve Katolik tarzı ibadetleri ayinlere katması üzerine Krala ve Parlamentoya karşı gelişen eylemlerin,Cromwell'in önderliğinde bir iç siyana dönüşmesine sebep olur.İsyan Kral'ın tahttan indirilmesi,parlamento üyelerinin katledilmeleri,Cromwell'in cumhuriyet ilan ederek ölünceye kadar kendi diktatörlüğünü ilanı ile sonuçlanır.

1651'de İngiliz ticaret gemilerinin kendi sömürgelerinde serbest ticaret yapmasına karşı çıkan Hollandalılar I.İngiliz-Hollanda Deniz Savaşını başlatırlar.Hollandalıların yenilerek ağır şartlarda Westminister Antlaşmasını imzalamaları ile sonuçlanır.1664'de bu antlaşmanın maddelerini Hollandalıların kabul etmememesi üzerine tekrar başlayan savaş,New Amsterdam şehrinin İngilizlerin eline geçmesi ve adının da New York olarak değiştirilmesi ve yapılan Bred antlaşması ile sonuçlanır.

1683 II.Viyana Kuşatmasının başarısızlığını 1700'lerde Rusya'nın İsveç karşısında aldığı yenilgiler izler ve Avrupa'da Osmanlı ve Rusya'nın yayılmalarının durdurulmaları ile sonuçlanır.
1688'de dört yıl süren Katolik yönetimini sopna erdiren görkemli İngiliz devrimi gerçekleşir.Kral Charles'in evlatlığı Orange'li William ülkeye davet edilere Kral ilan edilir.

1688-1697 Büyük İttfak savaşları Fransa'ya karşı İngiltere ve Hollanda'nın da destek verdikleri Bavarya,Saksonya,İspanya birliğinin yaptığı 9 yıl süren savaş Hükümranlık Savaşı olarak tarihe geçer.Bu savaşta Fransa'nın Avrupa'da yayılması durdurulur.1690'da galibi olmayan Fransız-İngiliz Deniz Savaşı ile bu savaş sürer.

1690'da İngiliz filozof John Locke "Sınırlı Monarşi Kavramından" bahsederek,ilk sivil demokrasinin şartlarını içeren teorisini yayımlar.

1697'de Rus Çar'ı Peter Avrupa seyahatine çıkarak ilk kez Rusya dışına çıkan Rus Çarı olur.Dönüşünde gezisi sırasınd agördüğü yenilikleri uygulamaya sokarak ülkesinde ilk batılılaşma hareketlerini başlatır.

1706 Birlik Antlaşması ile İskoç ve İngiliz Parlamentosu yasaya dayalı birleşme antlaşması yaparlar.

1724 23 Temmuz'da Rusya ve Osmanlı İmparatorluğu İran'ın paraçalara ayrılmasını içeren İstanbul Antlaşmasını imzalarlar.

1763 Paris antlaşması ile Asya,Afrika,Kuzey Amerika'da ve Avrupa'da 7 yıl süren Fransa ve Hindistan Savaşları ,Fransa'nın Kanada'yı İngiltere'ye,Louısına'yı İspanyollara terk etmesi ile sonuçlanır.Filipinler ile Küba'yı İspanya tekrar bu anlaşma ile geri alır.Fransa Hindistan Belgal'de ticaret yapma hakkı elde etse de onu güçlendirmesine izin verilmez.

21 Temmuz 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ile Rusya Moldavya'nın işlerine karışmaktan vazgeçer,Kıırm'a bağımsızlık tanır,Karadenizde bazı liman şehirlerini ele geçirir ve ilk kez Osmanlı İmparatorluğunda yaşayan Ortodoks Hıristiyanların resmi koruyucusu sıfatını kazanır.
06 Şubat 1778 ABD-Fransa Birlik Antlaşması ile Fransa ABD'nin bağımsızlığını tanır ve yardımlar vaat eder.

1782 Aralığında Rusya Kırım'ı Tatarların da yardımı ile kolayca işgal eder.

1783 Paris Antlaşması ABD,İngiltere,Fransa ve İspanya arasında imzalanır.Bu antlaşma ile Amerikan Bağımsızlık savaşı İngiltere'nin ABD'yi tanıması ile sonuçlanır.ABD'nin kuzey sınırları belirlenir,Louısina toprakları ticarete açık bırakılır.

1789 05 Mayısında,sömürgeleşmeler sonucu zenginleşen halk kökenli Burjuvalar (küçük zenginler), Fransa'da mevcut olan sosyal sınıflara karşı eşit haklara sahip olmak isterler.
Fransa aristokrasisinin I.sınıfını Rahipler,II.sınıfını asiller,II.sınıfını da halk oluşturmaktaydı.
II.sınıftan olan Burjuvalar Fransa Meclisinde asillerin bir oyuna karşılık kendilerini de oylarının eşit sayılmasında ısrar ederler.Asiller onların bu isteğini ret ederek bir tenis kortunda birleşerek bir anayasa antlaşması imzalarlar ve buna Tenis Kortu Antlaşması denilir.
Rahipler ve aristokratlar burjuvaların isteklerini ret etmesi üzerine başlayan iç isyanlara çok sayıda insan öldürülür ve kitle önderleri ve isyana karışanlar hapishanelere doldurulur.
Fransa Kralı XVI.Louıs 3.sınıf olan halkın üzerine askeri güç uygulamaya karar verir.Ancak, sokakları tutan halk Bastil hapishanesine yürür,tüm mahkumları serbest bırakır,Kral ordu üstünde kontrolünü kaybeder ve kendisi Versay Sarayında mahkum haline gelir.
26 Ağustos'ta toplanan devrimci Fransız Milli Meclisi,bütün aristokratların ve rahiplerin haklarını kısıtlayan İnsan Hakları Beyannamesini yayınlar.

05 Ekim'de binlerce Parisli kadın Kralı Versay sarayından Paris'e dönmeye zorlarlar.

1790 Fransa İhtilal Hükümeti çıkardığı bir yasa ile Yahudilere tam vatandaşlık haklarını veren ilk Avrupa ülkesi olur.

1791'de Fransa millet meclisi,monarşiyi sınırlayan,745 üyeli yeni Millet Meclisini oluşturan yeni bir anayasa yürürlüğe koyar.

1792'de Fransız Devriminin etkilerinden korkan Avrupa devletleri Fransa Kralını başa geçirmek için harekete geçerler.Avusturya-Fransa arasında başlayan çekişmeler 20 Nisanda savaşa dönüşür ve Fransa'nın bozguna uğraması ile sonuçlanır.Aynı anda Rusya da Polonya'yı işgal eder.21 Eylül'de 749 üyeli Fransa Meclisi toplanarak Fransa Cumhuriyetini ilan eder.
Eski Kralı iktidara getirmek isteyen Avrupa devletlerinin baskıları Fransız devrimcileri tedbir almaya zorlar.Dış baskılar devrimi zora sokmaya başlar.Kurulan bir mahkeme ile Kral Vatana İhanetten yargılanır ve 387'ye 334 oyla 15 Ocak 1793'de idama mahkum edilir.21 Ocak 1793'de giyotinle idam edilir.

1793-94'de Fransa Kraliçesi Marie Antionette'nin de aralarında bulunduğı Maksimillian Robespierre'nin önderliğinde toplanan rejim karşıtı 30.000 kadar Monarşi yanlıları Fransa'nın savaşta başarı elde edememesi bahanesini de kullanarak ülkede terör olaylarını başlatırlar.
Fransa Meclisi çıkardığı bir yasa ile bütün erkekleri askere almak için bir yasa çıkartır ve 1.169.000 kişiyi askere alarak Avrupa tarihinde en fazla asker alma işlemini gerçekleştirir.
Gericileri bozguna uğratmasının ardından 28 Temmuz 1793'de isyan lideri Robespierre giyotinle idam edilir.

1798-1802 İlk Koalisyon Savaşları-Aralık ayında İngiltere Mısır'da savaşta olduğu Fransa'ya karşı,Rusya ile birlik antlaşması imzalarlar.Daha sonra Portekiz ve Osmanlı İmparatorluğu da bu birliğe katılırlar.

1799 Napolyon Fransız İhtilal hükümetini iktidardan indirir.

1800 05 Mayısta Birleşme antlaşması ile İngiltere İrlanda'yı topraklarına katar ve İrlandalılar İngiliz Parlamentosunda temsil edime hakkı kazanırlar.

1800 Marengo Savaşı Avusturya Genova'yı işgal eder.Napolyon 40.000 askerle karşılık verir,Avusturya yenilir ve Kuzey İtalya'ya çekilir.

1802 İkinci Koalisyan Savaşları.-İkinci Koalisyon Savaşları Amiens Antlaşması ile sonuçlanır.İngiltere Fransa Tacının topraklarındaki isteklerinden çekilir.Trinidad ve Seylan adalarını elinde tutar.Fransa ayrı bir antlaşma ile Mısır ve Osmanlı İmparatorluğuna dönme anlaşması yapar.Barış uzun sürmeyecektir.

1804 Belgra Sırp İsyanı.Kara George Belgrad Yeniçeri garnizonuna saldırır.1806'da garnizon Belgrad dışına sürülür.

1805 Trafalgar Savaşı-İngiliz donanmasını yenerek İngiltere'yi işgal eddip,Manş Dneizinden geçerek kuzeyi işgal etmeyi planlayan Napolyon İngiltere'ye saldırır.Ama İngilizler bu savaştan galip çıkarlar.Bu defa ,Napolyon,karadan Avustruya,Almanya,Polonya üzerinden Rusya'ya saldırır.

1807 Napolyonikendi birliğine katılmayı ret eden Portkiz'i işgal eder.

1808 Martında Napolyon İspanya'nın korunması bahanesi ile 100.000 kişilik bir orduyu İspanya'ya gönderir.Madrid düşer.İspanyollar Fransızlara karşı isyana başlarlar.İngilizler Portekiz'e bir keşif birliği gönderirler.Bu birlik Fransızları bozguna uğratır.Portekizden çekilmeyi kabul ederler.

1812 Borodıno Savaşı.Napolyon Moskova'ya giriyor.Napolyon ile Rus Çarı Aleksandre arasındaki rekabet kaçınılmaz bir savaşa varır.Napolyon Prusyalılar (Almanlar) Avusturyalılardan oluşan 600.000 askerden oluşan ordusu ile Haziran 1812'de yola çıkar.Rus ordusu Napolyon karşısında geri çekilir.Ağustos'ta Dinyeper nehri yakınındaki Smolensk şehrine yönelir.07 Eylül'de Rus ordusu Borodino'da Napolyon'a karşı bir savaş verir.Napolyon Moskova'nın yolunu açması için Rus ordusunu çekilmeye zorlar.14 Eylül'de Fransa boşaltılmış Moskova'yı teslim alır.15-19 Eylül'de geri çekilen Rus ordusu Moskova'yı yakar.

Rus Çar'ı Aleksander'ın şartlarını yerine getirmesi için 5 haftalığına Napolyon ordusunu yanmış başkent Moskova'da konuçlandırır.19 Ekimde kışın başlaması,ordunda huzursuzlukların artması ile geri çekilmeye karar verir.

Aralık ayında çekilme sırasında Niemen nehri civarında Napolyon 600.000 kişilik ordusundan 100.000'ini kaybeder.

1813 Victorıa Savaşı.21 Haziran 1813'de İspanya Vıctorıa (Viktorya) da İngiliz Generali Wellington Freansız ordusunu bozguna uğratır.İngilizler,Aralıkta işgal ettikleri Bayonne'ye kadar süren bir zaferler serisi yakalarlar.

1813 Milletler Savaşı.Rusya'da kısa sürede yaşanan çözülme Napolyon'un felaketi oldu. Bozguna uğrayabileceğini önceden göremedi.Rusya'da bir kez başlayan çözülme onun birleşikleri tarafından kısa sürede terk edilmesine sebep oldu.12 Ağustos 1812'de Avusturya Fransa'ya savaş ilan etti.İngiltere'nin mail desteği ile Avusturya üç ayrı ordu kurdu.Eylülde Avusturyalılar,Prusyalılar Teplitz antlaşmasını imzalayarak antlaşmaya imza koyan devletlerin ayrıca Fransa ile bir antlaşma yapmasını da yasaklayan bir madde ile birliklerini güvenceye aldılar.16-19 Ekimde birleşikler ve Fransa Milletler Svaşaı adıyla da bilinen Leipzig savaşını yaptılar.Üç gün süren savaşta Napolyon ordusu kesin bir yenilgiye uğratılarak şehri terk etmeye zorlandı.Napolyon'un Almanya'daki sonunun hazırlanmasında çok sayıda millet de birliğe katıldılar.

1814 Napolyon Tahttan feragat ediyor.Leipzig zaferinden hemen sonra birleşikler Fransa'ya barış önerdiler.Napolyon bunu önemsemeyince başlatılan kampanyalar ile Fransız ordusunun Paris'a kadar geri çekilmesi saplandı.31 Mart 1814'de galip birleşikler ordusu Paris'e girdi.
Fransa Dış İşleri Bakanı Talleyrand senatoyu Napolyon'un ceza olarak tahttan indirmeye ikna etti.01 Nisan'da Napolyon tahttan çekildi ve birleşikler onu 2000.000 Franklık İmparatorluk maaşı ile birlikte Elba Adasına sürdüler.

1814 Viyana Kongresi,Uluslararası toplantıların en büyüklerinden biri 1814 Eeylül ile 1815 Ocak'ı arasında Viyana'da gerçekleşti.Viayana Kongresi İngiltere,Avusturya,Rusya ve Prusya'dan oluşan "Dört Galiplerin Birliğinin" hakimiyeti olarak da adlandırılır.Bu toplantıda Avusturya Prens Mattinech;Çar,kendisi,Castlereagh;İngiltere Wellington;Prusya da William von Humboldt tarafından temsil edildi.

Dörtlü Birleşikler olarak bilinen bu dört parti Avrupa'nın güç dengesinin temelini attılar.Özellikle Napolyon savaşlarına katılan milletlerin devam ettiği bir kongre oldu.En çok da meşru hanedanlar güçleri,ni tazelediler.Hollanda Krallığı kuruldu.Kongre sadece tek bir madde üzerine değil,Avrupa'yı 50 yıl savaşlardan uzak tutacak yapılanmanın iskeletini çıkarmakta da oldukça başarılıydı.

Kongrenin diğer başarılı işlerinden birisi de Alman Konfederasyonlarının yani Milletler Birliğinin 39 üye devletten oluşturulmasıydı. Bazı üyelerin Almanya'yı birleştirmeye olan ilgilerine rağmen asıl amaç birliğin kendini savunmasıydı.

1815 Waterloo Savaşı.Burbonlarla olan geçimsizliklerin haberi Franssız Elba adasındaki Napolyon'a ulaştı.Napolyon tekrar büyük bir güç toplama sözü verdi.Mart 1815'de 1500 adamı ile Cannes şehrine indi.20 Mart'ta Paris'e girdi.Bu 100 Gün'ün başlangıcıydı.Avrupa'nın başlıca güçleri Napolyon'a karşı birleşerek her biri 180.000 kişilik orduyu,Birleşiklerin komutanı olan İngiliz Generali Wellington'a teslim ettiler.Wellington bir anda kendisini 1.000.000 kişilik bir ordunun komutanı olarak bulmuştu.

18 Haziran'da Waterloo savaşı başladı.Napolyon ordusunu Wellingto'un üzerine yağdırdı. Wellington Blucher'den önemli takviye birlikleri sağlayarak hatlarını korudu.Napolyon kuvvetleri bozguna uğrayarak Paris'e çekilmeye zorlandı.22 Haziranda da birleşiklere teslim oldu. Napolyon ömrünün geri kalan kısmını Güney Pasifik'te bulunan Saint Helena adasında mahkum olarak tamamladı.

1815 II.Paris Antlaşması.Napolyon'un ele geçmesi ile 2.Paris antlaşması imzalandı.Fransa, antlaşma şartlarına göre 700.milyon Frank 100 gün için tazminat ödemeye mahkum edildi . Saar ve Savoy'dan da çekileceklerdi.Yanacı güçler,3-5 yıllığına Fransa'yı işgal etiler.Askeri birliklerin bakımlarını da üstlenmeye Fransa zorlanmıştı.Avrupa'lı güçler arasında ayrıca gizli bir antlaşma ile Fransız Devriminin etkilerinin yayınlanması Fransa içinde ve tüm Avrupa ülkelerinde yasaklanmıştı.Bu antlaşma ,Avrupa Konseri (Uyumu) olarak da bilinmektedir.

1820 İspanya ve Portekiz ayaklanmaları.182 tarihli Gransız Anayasasının uygulanması isteği ile çıkan isyandır.Ferdinand VII. de istaği 7 Mart 1820'de yerine getirir.24 Ağustos'ta İngiliz Kraliyet Naipliği süresine karşı isyan tekrar eder.Özgürlükçü,monarşik bir anayasa yapılarak Breziya'da sürgünde yaşayan VI.John tahta davet edilir.

1823 İspanyol ayaklanmasına Fransa karışarak İspanya'yı işgal eder ve Ferdinand'ı yahta geçirir. Asileri VII.Ferdinand'ın eline teslim eder.Sonraki on yıl boyunce Ferdinand ülkeyi bir demir yumruk olarak idare eder.

1826 Navarin Deniz Savaşı.15.yüzyıldan beri Osmanlı idaresinde bulunan Yunanlılar isyana başladılar.Osman Paşa yarı bağımsız Mısırlı Mehmet Ali Paşa'dan yardım istedi.Oğlu İbrahim Mısır ve Osmanlı donanmasına komutanlık ediyordu.1847'de Osmanlılar Ali'nin yardımı ile ayaklanmayı başarı ile bastırdılar.Her nasılsa Batı Avrupa'daki genel kanıya göre Rusya'nın yayılmacı arzuları,bir birlik oluşturarak savaşta araya girmeye karar verdiler.Ruslar,İngilizler ve Fransızlar birlikte bir ateşkes sağlamak için çalıştılar.Bu istekleri Osmanlılar tarafından gözardı edilince zorlamak için bir donanma gönderdiler.Birleşik donanma Osmanlı Ordularının konuşlandığı Navarin limanında durduruldular.20 Ekim 1827'de İngiliz Amirali Codrington'un emrindeki birleşik donanma engellemeyi yararak limana girmeyi başardı.Savaşın kısa sürede çıkması kaçınılmazdı.Osmanlı donanması savaş pozisyonunda uzanmış bir şekilde demirliydi ve silindi gitti.60 Osmanlı gemisi imha edildi.Osmanlı kayıp listesi 6000 ölü,4000 yaralıydı.Hiç bir birleşik donanma gemisi imha edilemedi ve sadece bir kaç tanesi ağır hasarlıydı.

1828 Edirne Antlaşması.1828 Osmanlı-Rus savaşı Rusların lehine sonuçlanmıştı.Rusya Osmanlı'nın Balkanlardaki çöküşünü belirlemişti.Osmanlı bu antlaşma ile Sırbistan ve Yunanistan'a bağımsızlıklarını bahşetti.Bu savaş Yunan bağımsızlık savaşının sonu olmuştu.Antlaşma şartlarına göre Yunanistan 1832'de resmen bağımsız olmuştu.

1830 Temmuz Devrimi.Fransa Kralı X.Charles'ın anayasayı askıya almaya,Fransız seçimlerini iptal etmeye teşebbüs etmesi üzerine Paris'te isyan çıktı.Devrimciler Fransa sokaklarını ele geçirdiler ve Kralı tahttan inmeye zorladılar.Fransız meclisi Louıs-Philippe'yi sonraki kral olarak seçti.

1830 Belçika bir anayasa kabul ediyor.Fransa'daki Temmuz Devriminden esinlenerek Hollanda nüfuzuna karşı ayaklanan Balçikalılar bağımsızlık istediler.Eylül'de Hollandalılar Belçika'ya ve Brüksel'e bağımsızlık vermeye zorlandılar.Hollandalılar Antwerp'i bombaladılar ama uluslararası bir antlaşma ile Belçika'ya bağımsızlık tanındı.

1832 İlk reform yasası İngiliz meclisinden geçti.Bu yasayla sonunda seçilebilir seçmen sayısı ikiye katlandı.Bu yenilikler dizisinin devamı ile sonunda evrensel seçme-seçilme haklarına ulaşıldı.

1833-38 I.Carlist Savaşı.Ferdinand VII .öldüğünde İspanya'da sivil bir savaş çıktı.2 yaşındaki kızı ve erkek kardeşi dördüncü karısı tarafından tahta geçirildi.Kilise ve muhafazakar kesim Ferdinand'ın kardeşi Don Carlos 'u desteklerken dörtlü ittifak da Ferdinand'ın kızı İsabella'yı destekledi.

1848 Viyana Devrimi.Fransa’daki olaylardan esinlenen Viyana'lı öğrenci ve işçiler Avusturya hükümetinin politikalarına karşı çıkmak için yürüyüş başlattılar.Avusturya dış işleri bakanı istifa etti.Avusturya imparatoru I. Ferdinand göstericileri sakinleştirmek için bir anayasal yenilik yayınladı.I.Ferdinand istifaya zorlandı ve yerine Francis Joseph geçti.

1848 Fransız Devrimi.Fransa Kralı Luis Filip siyasal yenilikleri başlatmayı ve oy kullanma hakkını ret etti.Cevap olarak öğrenciler işçilerin önderliğinde olayları patlattılar.1848'de kralı tahttan inmeye zorladılar.Sonuç olarak İkinci Fransız Cumhuriyeti başladı.Haziran'da işsiz işçilerin gösterileri vahşice bastırıldı.

1849 Macaristan bağımsızlığını ilan ediyor.Viayan isyanının başarısızlığının ardından baskıcı bir anayasaya yanıt olarak Macaristan meclisi 14 Nisan 1849'da Avusturya'dan bağımsızlığını ilan etti.Layoş Kossut ilk Macar Valisi olarka seçildi.Rusya Avusturya yararına araya girdi.09 Ağustosta Macaristan Temeşvar Savaşında kesin bir yenilgiye uğratılarak bağımsızlık ilanı sona erdirildi.

1854-56 Kırım Savaşları.1853'de Rus-Türk savaşı olarak bilinen savaş Rusya ile Osmanlı arasında yeniden patlak verdi.Rus kuvvetlerinin Moldovya ve Walachia'yı işgali üzerine savaş çıktı.Fransa ve Rusya Osmanlı'nın yanında Rsuya'ya karşı savaşa girdiler.Aynı zamanda da Avusturya Rusya üzerinde başarılı bir baskı uygulayarak Tuna İlkeleri kapsamında işgal ettiği yerlerden çekilmesini sağladı.14 Ekim'de itilaf birlikleri Kırıma çıktılar.20 Ekim'de Rusya Alma nehrinde bozguna uğratıldı.İtilaf birlikleri Sivastoplo limanını kuşattılar.11 eylül 1855'de Sivastopol limanı alındı.

Avusturya'nın İtalyan yarımadasındaki kontrol hakkını uzatma kararının ardından İtalya savaşı çıktı.12 Mayıs 1859da Fransa Avusturya'ya savaş ilan etti.Fransızlar,Avusturya'lılara direnen isyancıların bulundukları Sardunya adasına ve diğer şehir devletlerine kadar ilerlediler.Fransızlar Avusturya ordusunu alanda bozguna uğrattı.Avusturya imparatoru Franz Josef ve Napoyonbuluşarak düşmanlıkları sona erdirme kararı aldılar.Napolyon,ayaklanmalarla çıkan huzursuzlıuklarla ve italyan prenslerinin çoğunu tahta geçirmekle ilgilendi.

1866 Yedi Hafta savaşları.15 Haziran'da Avusturya'nın müttefiği olan Saksonya'nın Prusya tarafından işgali üzerine savaş başladı.Savaş Bismark'ın Avusturya muhalefetine karşı Almanya'yı güçlendirme fikrine dayanmaktaydı.Avusturya'lılar Sadova savaşında bozguna uğradılar.23 Ağustos'ta Avusturya ve Almanya Prag Antlaşmasını Almanya'nın lehine olarak imzaladılar.Avusturya,Schlesvig-Holstien ve Frankfurt ile Hannover'in Prusya'ya bırakıyordu.Ayrıca Avusturya Kuzey Alman Federasyonunun kurulmasını kabule de zorlanıyordu.

1868 İspanya devrimi.18 Eylül 1868'de İspanyol donanmasındaki subaylar devrime başladılar.Hükümet kuvvetlerini bozguna uğratarak Madrid'e yürümeye başladılar.İsabella kaçmaya zorlandı.Ordu,yeni monarşik bir anayasa yapılarak ayrıcalıklı bir hükümet şeklinin biçimlendirildiğini bildirdi.

1870-71 Franco-Prusya Savaşı.Franco Alman savaşı,Almanya'nın birleşmesini sağlamak için Prusyalı bakan Bismark'ın tahriki ile çıktığına inanıldı.Bismark Fransa'nın Alman Milliyetçiliğini vurmak için Almanya'ya savaş ilan etmesini sağladı.02 Eylül 1870'de Fransız ordusu Sedan savaşında bozguna uğratıldı.Fransız komutanlar ve II.Napolyon esir edildi.Almanlar Paris üzerine ilerlediler.28 Ekime kadar Metz kalesi elden çıktı.27 Aralık'ta Paris civarındaki kaleler kuşatıldı.28 Ocak 1871'de Paris düştü ve Fransızlar teslim oldu.

1870 Papa bütün yetkilerinden arındırıldı.Fransız birliklerini İtalya'dan çekilmeleri üzerine İtalyan birlikleri Roma'ya girdiler.İtalyanlar,Vatikan'da hapsettikleri Papa IX.Pius'un bütün dünyevi yetkilerini aldılar.Roam yeni birleşik İtalya'nın yeni başkenti oldu.

1871 Paris Kömünü.Öğrencilerin ve işçilerin sokakları tuttukları lafı yayılmaya başladığında yasama meclisi monarşinin tekrar geri getirilmesini tasarlıyordu.18 Mayıs'tan 28 Mayıs'a kadar şehrin bütün sokaklarını Paris Kömünü (Toplumu) adını alan bu topluluk denetimleri altında tuttu.Mareşal Mac Mahon şehrin denetimini ele geçirmek için Fransız birliklerini topluluğun üzerine sevk ederek denetimi ele geçirdi.kurdukları barikatları savunurken 20.000'in üzerindeki Paris'li hayatlarını kaybetti.

1871 İkinci Reiç (Meclis).Fransa üzerindeki Alman zaferi ile Alman Meclisi (Reichstag) II.meclis dönemini ilan etti.Meclis,Kuzey Almanya Federasyon Anayasasını en küçük ayrıntılarına kadar değişiklikleri ile birlikte onayladı.I.William Alman Kralı,Bismark da ilk Şansölyesi (Başbakan) ilan edildi.

1871 II.Carlcılar Savaşı.III.Don Carol İspanya'da Burbon hanedanını 1872'de tekrar kurmaya teşebbüs edince II.Carlcılar savaşı başladı.Savaş 1874'de XII.Alfonso'nun kral ilan edilmesine kadar sürdü.

1876 Sırbistan Osmanlı İmparatorluğuna savaş ilan ediyor.Mayıs 1876'da Bulgarlar Osmanlı'ya başkaldırmaya başladılar.İsyan ağır bir şekilde bastırıldı.Buna karşı çıkan sırplar Osmanlı'lara savaş ilan ettiler.01 Eylül'de Sırplar Aleksinatz'da bozguna uğradılar.Bulgar isyanı kısa sürede bitti.

1878 Ayastefanos Antlaşması.05 Mart'ta Rusya ve Osmanlı İmparatorluğu arasında İstanbul Yeşilköy-Ayestafanos Kilisesinde yapıldı.Antlaşma bir yıl önce Rusya'nı Osmanlı İmparatorluğuna ilan etmiş olduğu savaşa bir son verdi.Savaşı Ruslar kazanmıştı ve Osmanlıları barış davası açmaya zorladılar.Antlaşma şartlarına göre,Romanya,Karadağ,Sırbistan'ın bağımsızlıkları garanti altına alınırken Bosna Hersek ve Bulgaristan'da yenilik sözü alınıyordu.
1878 Berlin Kongresi.Berlin kongresi İngiltere,Avusturya ve Prusya'nın Ayastefanos Antlaşmasının maddelerine kızgınlığı ile toplandı.Berlin Antlaşması,Bosna-Hersek'in Avusturya -Macaristan tarafından işgalini içeren maddesinin değiştirilmesini sağladı.Ayrıca Sırbistan ve Karadağ'ın sınırlarını da bu antlaşma belirledi.

1881 13 Marında Saint Petersburg'da Rus Çarı II.Aleksander patlayan bir bomba ile katledildi. 26 yıl hüküm süren çar,yerini 36 yaşındaki oğlu II.Aleksander'a bırakıyordu.

1882 Üçlü İttifak.Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve Almanya'nın kurduğu birliğe İtalya da katılarak "Üçlü İttfak" devletlerini oluşturdular.1884'de Rusya'da,üç imparator Rusya,Avusturya-Macaristan ve Almanya anlaştılar.Antlaşma şartlarına göre üç ülke kendi aralarında çıkacak savaşlarda tarafsız olmayı kabulş ediyorlardı.

1890 Bismark istifa ediyor.Alman imparatoru II.William Bismark'ın işine son verdi.Tek başına Alman Birliğinin kurulmasını gerçekleştiren adamın mesleki hayatı böylece sona eriyordu.

Keykubat