Zeytin Meyvesi Sineği
 |
| Zeytin Meyvesi Sineği (OLİVE FRUIT FLY) Tıkla |
 |
| Meyve üzerine bırakılan Sinek yumurtası |
 | ||
Larvalar-Kurtçuklar
|
1998 yılına kadar bu sinek Amerika Birleşik Devletlerince tespit edilmemişti. Zeytin meyvesi Sineğinin Kanarya Adaları, Akdeniz çevresi merkezli Güney Avrupa, Güney Afrika, Hindistan, Batı Asya coğrafyalarında yaşadığı bilinmektedir.
Bu bilgilerin de gösterdiği gibi ülkemizde de yeni değildir.
Aşağıdaki metin alıntıdır. Kaynağı ikinci linktedir;
Aşağıdaki alıntı metinde en başta önerilen zehir olan Deltamethrinin uygulanmasından önce sineklerin verdiği zarar %10 iken uygulama sonrası kaybın %20'ye çıktığını iddia eden üretici bir önceki yazımda adını verdiğim Yurdaer'dir.
ÖNEMLİ ZEYTİN ZARARLILARI ve MÜCADELESİ
1-ZEYTİN SİNEĞİ
Zeytin sineği, çoğunlukla kışı toprakta geçirir, Haziran’dan itibaren topraktan çıkmaya başlar. Haziran sonlarında çiftleşen dişiler, öncelikle iri, erken olgunlaşan zeytin meyvelerine, 200-250 yumurta bırakır. Tariş zeytin bölgelerinde yılda 3-5 nesil vermektedir. Yumurta bırakılan yer, 1-2 gün sonra koyu kahverengine dönüşür, buna “vuruk” denir. Ancak hava sıcaklığı 35°C’yi geçtiğinde ergin sineklerin yumurta koyamadığı da bilinen bir gerçektir.
Yumurtadan çıkan kurt (larva), meyve etinde galeriler açarak beslenir ve meyvelerin çürüyerek dökülmesine, zeytinyağı randımanının düşmesine, yağın asitliğinin yükselmesine dolayısıyla verim ve kalite kaybına neden olur. Gerekli mücadelenin yapılmaması halinde yıllara göre değişmekle birlikte verim-kalite kaybı, sofralık ve yağlık zeytinlerde %30-%70 oranında gerçekleşebilir.
Zeytin Sineğine karşı başlıca mücadele yöntemleri:
a) Kültürel önlemler
Erken hasat zeytin sineğinin, sonbahardaki yoğun zararının kısmen azaltmaktadır. Hasat başlangıcında öncelikle kuru dip, kaba dip tabir edilen yere dökülmüş zeytinler toplanmalı ve sağlam zeytinlerle karıştırılmadan sıkılmalıdır.
b) Kimyasal mücadele
Yöremizde üretilen zeytinlerin önemli bir kısmının salamuralık olarak ta değerlendirildiği göz önünde tutularak yapılan sayımlarda %1 vuruk saptandığında, yer aletleri ile kaplama veya zehirli yem kısmi ilaçlamasına başlanmalıdır.
a) Kültürel önlemler
Erken hasat zeytin sineğinin, sonbahardaki yoğun zararının kısmen azaltmaktadır. Hasat başlangıcında öncelikle kuru dip, kaba dip tabir edilen yere dökülmüş zeytinler toplanmalı ve sağlam zeytinlerle karıştırılmadan sıkılmalıdır.
b) Kimyasal mücadele
Yöremizde üretilen zeytinlerin önemli bir kısmının salamuralık olarak ta değerlendirildiği göz önünde tutularak yapılan sayımlarda %1 vuruk saptandığında, yer aletleri ile kaplama veya zehirli yem kısmi ilaçlamasına başlanmalıdır.
Etkili Madde Adı ve Oranı | Doz
Cezbedici+ilaç/ 100 lt su
| |||
Öncelikli olarak tavsiye edilenler
| Mücadele Yöntemi | |||
Feromon, %0.01+ Deltamethrin, %0.0187
 |
- Orta büyüklükteki ağaçlardan oluşan yeknesak zeytin bahçelerinde, iki ağaca bir tuzak,
- Büyük taçlı ağaçlardan oluşan bahçelerde ve yeknesak olmayan bahçelerde, her ağaca bir tuzak asılır.
|
Kitlesel Mücadele Tuzağı
| ||
Hidrolize protein, 850 g/l + Malathion, %25
|
4 litre + 4,5 kg
|
Zehirli yem kısmi ilaçlama
| ||
Hidrolize protein, 850 g/l + Fenthion, 525 g/l
|
1 litre + 500 ml
|
Zehirli yem kısmi ilaçlama
| ||
Beta Cyfluthrin, 25 g/l(Örn: Bulldock EC 25)
|
30 ml
|
Kaplama ilaçlama
| ||
İkinci derecede tavsiye edilenler
|
ilaç/100ltsu
| |||
Formothion, 336 g/l(Örn: Anthion-33)
|
150 ml
|
Kaplama ilaçlama
| ||
Dimethoate 400 g/l(Örn: Rogor, Poligor)
|
100 ml
|
Kaplama ilaçlama
| ||
Cyfluthrin, 50 g/l(Örn: Bayrtroid EC 50)
|
30 ml
|
Kaplama ilaçlama
| ||
Deltamethrin, 25 g/l(Örn: Decis EC 2.5)
|
25 ml
|
Kaplama ilaçlama
| ||
Deltamethrin, 120 g/l(Örn: Patriot 12 EC)
|
5.5 ml
|
Kaplama ilaçlama
| ||
Fenthion, 525 g/l(Örn: Lebaycide)
|
100 ml
|
Kaplama ilaçlama
| ||
Trichlorfon, %80(Örn: Dipterex SP 80)
|
125 g
|
Kaplama ilaçlama
| ||
Tablo 2: Zeytin Sineği Mücadelesinde Kullanılan İlaçlar, Dozları ve Mücadele Şekli
c) Kitlesel Tuzakla Mücadele: Son yıllarda özellikle alet-ekipmanların giremediği, uçakla ilaçlamanın yapılmadığı ve organik üretim yapılan alanlarda kapama bahçeler oluşturularak yapılan bir mücadele yöntemidir. Bu mücadele şeklinin uygulanacağı kapama bahçelerde ağaç sayısının en az 1000-1500 adet olması gerekir. Bu sayının altında ağaçta yapılacak mücadele yarar yerine zarar oluşturur. Zeytin Sineği’ne karşı ülkemizde ruhsatlı olan tek kitlesel tuzak Eko-trap’tır. Bu tuzak, içeriğindeki cezbediciler sayesinde ortamda bulunan zeytin sineklerini üzerine çekerek öldürür. Bunun yanında özellikle maliyet yönüyle daha ekonomik olan ve İspanya gibi zeytincilikte ileri ülkelerde de kullanılan ve hazırlanması son derece kolay olan “OLİPE” adı verilen plastik şişelerle yapılan bir tuzaklama yöntemi daha mevcuttur. Bu tuzak aşağıda gösterildiği gibi hazırlanır ve ağaçların güney tarafına gölgede kalacak ve her ağaca 1 şişe gelecek şekilde asılır. Şişelerin asılması işlemine Temmuz ayında başlanır ve yaz boyunca belirli periyotlarda şişeler kontrol edilerek içerindeki eriyiğin bitmemesine dikkat edilir. Bu yöntem Teknik Danışmanlığımız elemanlarınca 2005-2006 üretim sezonunda Küçükkuyu yöremizdeki organik üretim alanlarında denenmiş ve başarılı olunmuştur. Kitlesel tuzaklama yöntemleri kesinlikle küçük bahçelerde uygulanmamalıdır.
Kısaltarak Türkçeye çeviren, derleyen ve yazan
Alaeddin Yavuz
keykubat /adilyargic/ adilyargicc